Χολολιθίαση: Μια νόσος αποτέλεσμα του σύγχρονου τρόπου διατροφής
Επιμέλεια κειμένου: Ν. Βιάζης, Γαστρεντερολόγος
Τι είναι η χολολιθίαση;
Είναι ο σχηματισμός λίθων μέσα στη χοληδόχο κύστη ή μέσα στα χοληφόρα αγγεία (ενδοηπατικά και εξωηπατικά). Οι χολόλιθοι διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: α) τους χοληστερινικούς, που σαν κύριο συστατικό έχουν τη χοληστερίνη και αποτελούν το 80% των χολόλιθων στον Δυτικό κόσμο και β) τους έγχρωμους (μαύρους και καφέ), που σαν βασικό συστατικό έχουν το χολερυθρινικό ασβέστιο.
Πόσο συχνή είναι;
Υπολογίζεται ότι το 10-15% των Αμερικανών και Ευρωπαίων, δηλαδή περίπου 100 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν χοληστερινικούς χολόλιθους,
Προκαλεί πάντα συμπτώματα; Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η χολολιθίαση είναι συνήθως νόσος ασυμπτωματική, καθώς μόνο το ένα τρίτο των ατόμων θα εμφανίσουν συμπτώματα ή επιπλοκές. Το κλινικό φάσμα της νόσου είναι μεγάλο και εκτείνεται από απλά, χωρίς επιπλοκές, επεισόδια κολικού χοληφόρων, πιο σοβαρές εκφάνσεις της νόσου, όπως οξεία χολοκυστίτιδα, χοληδοχολιθίαση, χολαγγειίτιδα, παγκρεατίτιδα ως και σοβαρότατες και θανατηφόρες επιπλοκές. Η διάγνωση της νόσου γίνεται με το ιστορικό, την κλινική εξέταση και ένα απλό υπερηχογράφημα κοιλίας.
Πρέπει πάντα να χειρουργείται;
Όταν οι χολόλιθοι έχουν βρεθεί σε τυχαίο υπερηχογραφικό έλεγχο συνήθως δεν θα πρέπει να υπόκεινται σε θεραπευτικές παρεμβάσεις. Όταν δώσουν συμπτώματα ή προκαλέσουν επιπλοκές θα πρέπει να χειρουργούνται, είτε με λαπαροσκοπική ή με ανοιχτή χολοκυστεκτομή.
Ποιο παράγοντες σχετίζονται με την εμφάνιση χολολιθίασης;
1) Η παχυσαρκία: έχει παρατηρηθεί 7πλάσια πιθανότητα σχηματισμού χολόλιθων σε άτομα με BMI >45.
2) Η ταχεία απώλεια σωματικού βάρους: η ταχεία απώλεια βάρους, η συχνή κυκλική εναλλαγή βάρους (απώλεια και επανάκτηση κιλών) και οι βαριατρικές επεμβάσεις (χειρουργεία για παθογόνο παχυσαρκία) αποτελούν ευνοϊκούς παράγοντες για σχηματισμό χολόλιθων.
3) Η υπερτριγλυκεριδαιμία.
4) Τα φάρμακα όπως π.χ. τα αντισυλληπτικά ή το αντιβιοτικό κεφτριαξόνη.
5) Η δίαιτα. Η δίαιτα με αυξημένη πρόσληψη θερμίδων, πλούσια σε κορεσμένα λίπη, επεξεργασμένους υδατάνθρακες, κόκκινο κρέας και αλάτι φαίνεται να σχετίζεται θετικά με σχηματισμό χολόλιθων.
6) Το κάπνισμα και
7) Ο καθιστικός τρόπος ζωής.