Συχνότητα και παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση κόπωσης σε ασθενείς με Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου: Μια πολύ-κεντρική μελέτη
Επιμέλεια: Νίκος Βιάζης, Διευθυντής Γαστρεντερολόγος,
Νοσοκομείο Ευαγγελισμός.
Πηγή: C Chavarría, M J Casanova, M Chaparro, M Barreiro-de Acosta, E Ezquiaga, L Bujanda, M Rivero, F Argüelles-Arias, M D Martín-Arranz, M P Martínez-Montiel. Journal of Crohn’s and Colitis, Volume 13, Issue 8, August 2019, Pages 996–1002.
Σκοπός
Σκοπός της μελέτης ήταν να εκτιμήσει την συχνότητα εμφάνισης κόπωσης σε ασθενείς με Ιδιοπαθή Φλεγμονώδη Νοσήματα του Εντέρου (ΙΦΝΕ). Παράλληλα, προσπάθησε να ανιχνεύσει τους παράγοντες που σχετίζονται με την κόπωση και την ένταση της, να εκτιμήσει την επίδραση της κόπωσης στην ποιότητα ζωής και να διερευνήσει την πιθανή συσχέτιση της κόπωσης με τις διαταραχές του ύπνου.
Mέθοδοι
Προοπτική, πολύ-κεντρική μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε 22 κέντρα της Ισπανίας. Όλοι οι ασθενείς που παρακολουθούνται στα συγκεκριμένα κέντρα εντάχθηκαν στη μελέτη. Η κόπωση μετρήθηκε με τις ειδικές βαθμολογικές κλίμακες Fatigue Severity Scale [FSS] και Fatigue Impact Scale [FIS]. Η ποιότητα ζωής και οι διαταραχές του ύπνου εκτιμήθηκαν με τα ερωτηματολόγια IBD Questionnaire-Short Form [IBDQ-9] και Pittsburgh Sleep Quality Index [PSQI], αντίστοιχα.
Αποτελέσματα
Συνολικά 544 ασθενείς με ΙΦΝΕ συμπεριελήφθησαν στη μελέτη [50% γυναίκες, μέση ηλικία 44 ετών, 61% με νόσο Crohn]. Η συχνότητα εμφάνισης κόπωσης ήταν 41% (95% confidence interval [CI] = 37–45%). Οι παράμετροι που σχετίστηκαν με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κόπωσης ήταν: το άγχος [OR = 2.5, 95% CI = 1.6–3.7], η κατάθλιψη [OR = 2.4, 95% CI = 1.4–3.8], η παρουσία εξω-εντερικών εκδηλώσεων [EIMs] [OR = 1.7, 95% CI = 1.1–2.6] και η θεραπεία με στεροειδή
[OR = 2.8, 95% CI = 1.4–5.7]. Η παρουσία εξω-εντερικών εκδηλώσεων [regression coefficient, RC = 8.2, 95% CI = 2.3–14.2], το άγχος [RC = 25.8, 95% CI = 20.0–31.5], η κατάθλιψη [RC = 30.6, 95% CI = 24.3–37.0] και οι διαταραχές του ύπνου [RC = 15.0, 95% CI = 9.3–20.8] σχετίζονταν με την ένταση της κόπωσης. Οι ασθενείς με κόπωση είχαν σημαντικά μειωμένο επίπεδο ποιότητας ζωής, όπως αυτό αναδείχθηκε με το IBDQ-9 score [p < 0.001].
Συμπεράσματα
Η συχνότητα εμφάνισης κόπωσης σε ασθενείς με ΙΦΝΕ είναι ιδιαίτερα υψηλή και επηρεάζει αρνητικά την ποιότητα ζωής των ασθενών. Η θεραπεία με στεροειδή σχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κόπωσης. Η ένταση της κόπωσης σχετίζεται με το άγχος, την κατάθλιψη τις διαταραχές του ύπνου και την παρουσία εξω-εντερικών εκδηλώσεων της νόσου. Η κόπωση δεν σχετίστηκε με την αναιμία, τη δραστηριότητα της νόσου ή τη θεραπεία με αντι-TNF παράγοντες.
