Συστηματική ανασκόπηση και μετά-ανάλυση: συσχέτιση ανάμεσα στην ακεταμινοφαίνη και τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τον κίνδυνο έξαρσης της νόσου Crohn και της ελκώδους κολίτιδας.
Επιμέλεια: Φώτης Καλλιέρης, ειδικευόμενος γαστρεντερολόγος ΕΑΝΠ Μεταξά, Ευτυχία Τσιρώνη, επιμελήτρια Α’ γαστρεντερολόγος, ΕΑΝΠ Μεταξά.
Πηγή: Moninuola O, Milligan W, Lochhead P, Khalili H, Alimentary Pharmacology & Therapeutics (Apr 2018)
Σε αντίθεση με την ακεταμινοφαίνη, τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) θεωρείται ότι σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο έξαρσης των ιδιοπαθών φλεγμονωδών νόσων του εντέρου (ΙΦΝΕ). Σκοπός της μελέτης ήταν η συστηματική ανασκόπηση και μετά-ανάλυση προηγούμενων μελετών που εξετάζουν την σχέση μεταξύ ακεταμινοφαίνης και ΜΣΑΦ (συμπεριλαμβανομένων των αναστολέων της κυκλοοξυγενάσης 2) και τον κίνδυνο έξαρσης της νόσου Crohn και της ελκώδους κολίτιδας. Η μεθοδολογία περιλάμβανε τον εντοπισμό δημοσιευμένων μελετών και περιλήψεων έως την 1η Μαρτίου 2017 με συστηματική αναζήτηση σε διάφορα μητρώα δοκιμών (όπως Medline, Embase, Cocrhane). Η αξιολόγηση της ποιότητας των μελετών έγινε με την χρήση της κλίμακας Newcastle-Ottava και στη μετά-ανάλυση προσδιορίσθηκε ο σχετικός κίνδυνος (RRs) και τα διαστήματα εμπιστοσύνης (95% CIs). Εντοπίστηκαν δεκαοκτώ δημοσιεύσεις μεταξύ των ετών 1983 και 2016. Στη μετά-ανάλυση, o σχετικός κίνδυνος εμφάνισης έξαρσης της νόσου Crohn με την χρήση ΜΣΑΦ ήταν 1.42, (95% CI 0.65-3.09) και για την ελκώδη κολίτιδα ήταν 1.52 (95% CI 0.87-2.63). Οι αντίστοιχες τιμές για την χρήση της ακεταμινοφαίνης ήταν 1.40 (95% CI 0.96-2.04) για την ελκώδη κολίτιδα και 1.56 (95% CI 1.22-1.99) για τα ΙΦΝΕ γενικώς. Οι αναλύσεις ευαισθησίας, περιορισμένες σε μελέτες με χαμηλό κίνδυνο μεροληψίας και στατιστικού λάθους, παρουσίασαν σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης έξαρσης της ν. Crohn RR 1.53 (95% CI 1,08-2.16) αλλά όχι της ελκώδους κολίτιδας RR 0.94 (95% 0.36-2.42).
Αντίθετα με την γενική πεποίθηση, στην συγκεκριμένη μετα-ανάλυση, δεν βρέθηκε σταθερή και δυνατή συσχέτιση ανάμεσα στην χρήση ΜΣΑΦ και τον κίνδυνο έξαρσης της ν. Crohn και της ελκώδους κολίτιδας. Δεν διαπιστώθηκε επίσης σταθερή συσχέτιση με την ακεταμινοφαίνη. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διευκρινισθεί καλύτερα ο ρόλος των ΜΣΑΦ στην πρόκληση έξαρσης των ΙΦΝΕ και προς το παρόν οι ασθενείς με ΙΦΝΕ θα πρέπει να αποφεύγουν τη χρήση τους.
