Χορήγηση ασβεστίου και βιταμίνης D και ο κίνδυνος εμφάνισης οδοντωτών αδενωμάτων στο παχύ έντερο: αποτελέσματα από τυχαιοποιημένη κλινική μελέτη.
Επιμέλεια: Μαρκόπουλος Παναγιώτης (ειδικευόμενος Γαστρεντερολογίας, Γαστρεντερολογική κλινική ΕΑΝΠ «ΜΕΤΑΞΑ»), Τσιρώνη Ευτυχία (Γαστρεντερολόγος , Επιμελήτρια Α΄, Γαστρεντερολογική κλινική ΕΑΝΠ «ΜΕΤΑΞΑ»).
Πηγή: Calcium and vitamin D supplementation and increased risk of serrated polyps: results from a randomized clinical trial. SD Crockett, EL Barry, LA Mott, et al. Gut March 1-12, 2018.
Οι οδοντωτοί πολύποδες και αδενώματα του παχέος εντέρου, θεωρούνται πλέον, δυνητικά προκαρκινωματώδεις βλάβες, δηλαδή βλάβες που αν και αρχικώς καλοήθεις, μπορούν με την πάροδο του χρόνου εάν δεν εξαιρεθούν να υποστούν κακοήθη εξαλλαγή και να οδηγήσουν σε αδενοκαρκίνωμα του παχέος εντέρου. Παρ’ όλα αυτά η συσχέτιση της εμφάνισής τους με συγκεκριμένους αιτιολογικούς παράγοντες βρίσκεται ακόμη υπό έρευνα. Στόχος της παρούσας μελέτης, λοιπόν, ήταν η διαπίστωση τυχόν σχέσης μεταξύ της θεραπείας υποκατάστασης με ασβέστιο και βιταμίνη D (Ca+D), για μακρό χρονικό διάστημα και την εμφάνιση οδοντωτών πολυπόδων του παχέος εντέρου.
Για το σκοπό αυτό σχεδιάστηκε μια πολυκεντρική μελέτη κατά την οποία μελετήθηκαν δύο ομάδες ασθενών, όλοι διεγνωσμένοι σε προληπτικό ενδοσκοπικό έλεγχο με τουλάχιστον ένα οδοντωτό αδένωμα/πολύποδα του παχέος εντέρου. Στην πρώτη ομάδα οι ασθενείς ελάμβαναν θεραπεία με 1200 mg Ca και 1000 IU βιταμίνης D ημερησίως, ενώ στην άλλη ομάδα οι ασθενείς δεν ελάμβαναν καθόλου αγωγή με Ca+D. Ο κίνδυνος ανάπτυξης πολυπόδων αξιολογήθηκε με βάση την κολονοσκόπηση κατά τη διάρκεια της θεραπείας (3-5 έτη) στη φάση επιτήρησης, αλλά και μετά τη διακοπή της θεραπείας (φάση παρατήρησης).
Από τη στατιστική ανάλυση προέκυψε ότι ενώ κατά τη φάση επιτήρησης και υπό αγωγή με Ca+D δεν υπήρχε σημαντική διαφορά στην ύπαρξη οδοντωτών αδενωμάτων/πολυπόδων ανάμεσα στις δυο ομάδες, κατά την ενδοσκοπική επιτήρηση στη φάση παρατήρησης διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική αύξηση της συχνότητας εμφάνισης των βλαβών αυτών στους ασθενείς που ελάμβαναν θεραπεία με Ca+D τα προηγούμενα έτη.
Συμπερασματικά, διαπιστώθηκε από τη συγκεκριμένη μελέτη, ότι η μακροχρόνια θεραπεία με Ca+D πιθανά αποτελεί επιβαρυντικό παράγοντα για την εμφάνιση οδοντωτών αδενωμάτων/πολυπόδων του παχέος εντέρου μετά τη διακοπή της θεραπείας (και μέσα σε 6-10 χρόνια από την έναρξή της αγωγής). Αυτός βέβαια ο πιθανός κίνδυνος θα πρέπει κάθε φορά να σταθμίζεται από το θεράποντα ιατρό με τα οφέλη της συγκεκριμένης θεραπείας και την αναγκαιότητα χορήγησης της στους ασθενείς. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για να διευκρινισθεί ο ρόλος της λήψης CA+D στην εμφάνιση οδοντωτών αδενωμάτων στο παχύ έντερο.